Definicja Konserwatywna Doktryna

Definicja DOKTRYNA KONSERWATYWNA: Narodziła się na przełomie XVIII i XIX wieku i była odpowiedzią na wydarzenia powiązane z wystąpieniami rewolucyjnymi w Ameryce i na rewolucję francuską. Nazwa konserwatyzm pochodzi od łacińskiego słowa conservo oznaczającego zachowanie czegoś, chronienie. Dlatego także regularnie konserwatystów tytułujemy zachowawcami albo zachowawczymi. Konserwatyści byli przeciwnikami ideologii oświecenia, głoszącej racjonalizm i potrzebę zmian socjalnych. W opozycji do tych poglądów stworzyli swoją wizję historii, mechanizmu rządzenia i roli człowieka w społeczeństwie. Obserwując przebieg rewolucji, konserwatyści doszli do wniosku, iż rewolucjoniści zmierzający do przebudowy i zmiany w społeczeństwie zupełnie pomijają przeszłość,tradycje, obyczaje i przyzwyczajenia społeczeństw. Dla konserwatystów było oczywiste, iż takie próby budowania nowego ładu prowadzą jedynie do zniszczenia starego i nie tworzą w zamian niczego konstruktywnego. Uważany powszechnie za jednego z artystów doktryny konserwatywnej angielski filozof Edmund Burke tak opisywał przestawioną sytuację: Jedną z pierwszych i najgłówniejszych zasad uświęcających kraj i prawa jest gdyż zasada głosząca, iż jego przejściowi właściciele i dożywotni dzierżawcy nie powinni działać tak, jakby byli jego wyłącznymi panami, niepomni na to, co otrzymali od przodków i co winni są potomnym. [Edmund Burke, Rozważania o rewolucji we Francji, 1790] Konserwatyści uzasadniali, iż rewolucyjne zniszczenia nastąpiły w konsekwencji zgubnego dla jednostki ludzkiej poczucia wolności, bo „człowiek, ogólnie rzecz biorąc, pozostawiony sobie samemu jest zbyt niedobry, by być wolnym.” Poglądy konserwatystów na rolę człowieka w społeczeństwie sprowadzały się do dość pesymistycznych opisów kondycji ludzkiej. Otóż wg nich człowiek jest istotą słabą i ułomną,stąd również wszystko, co stworzy, jest złe, ułomne i niedoskonałe. Wg konserwatyzmu tradycja jest tym, co stałe, niezmienne i dające człowiekowi poczucie stałości, a zarazem bezpieczeństwa. Obowiązkiem każdego człowieka powinno być utrzymywanie i przekazywanie potomnym instytucji socjalnych odziedziczonych po przodkach. Tradycyjny porządek socjalny jest święty i człowiek, istota z natury ułomna i grzeszna, nie powinna go zamieniać. Prawdziwy porządek socjalny jest odbiciem porządku stworzonego poprzez Boga. To Bóg jako Stwórca nadał ludziom ład, gdzie każdy ma własne określone w hierarchii socjalnej miejsce. To Bóg stworzył różnorodność świata, zaś historia wykształciła różnice między nimi – stąd głoszenie sądów o równości ludzi może prowadzić wprost do anarchii i chaosu. Współczesny konserwatyzm zrezygnował z głoszenia wielu z zaprezentowanych tez. Przez odwoływanie się do szablonowych wartości sprzeciwia się poczuciu nieomylności w polityce, wskazuje na ograniczenia człowieka i przestrzega przed wnoszeniem projektów ogromnych przeobrażeń socjalnych. Twierdzi, iż w pewnych okolicznościach rewolucje mogą być usprawiedliwione, ale nie należy ich chwalić, gdyż w zasadzie rewolucje socjalne pozostają koszmarem. Współcześni konserwatyści są głęboko zaangażowani w działania na rzecz wartości i procedur praktycznych, które istnieją w większości społeczeństw. Regularnie mówią o tym, tak aby bardziej szanować to, co jest, niż to, co powinno być. Przyzwyczajenie do tradycji uzasadniają niewiedzą o tym, co się stanie, jeśliby tradycyjne zwyczaje, do których jesteśmy przywiązani, znikły lub się zmieniły. Edmund Burke (1729-1797) – irlandzki filozof i polityk, uznawany za jednego z artystów doktryny konserwatywnej. W swoich poglądach poddał krytyce zdarzenie rewolucji, był również krytykiem teorii umowy socjalnej. Podkreślał rolę narodu jako nośnika tradycji i wartości religijnych. Własne poglądy sformułował w wydanym w 1790 roku dziele Rozważania o rewolucji we Francji